Je hebt voor het logo en de huisstijl van je bedrijf een grafisch ontwerper gevraagd om dit voor je te ontwerpen. Jij geeft aan wat je wensen zijn en de ontwerper maakt hiervoor een aantal voorstellen. Je bent blij met de uitkomst hiervan, betaald de ontwerper en jullie gaan je eigen weg. Maar wat gebeurt er als je nu je logo en huisstijl graag wilt aanpassen, of wilt doorvoeren naar andere producten?
Wat is auteursrecht
Wanneer iemand iets maakt zoals bijvoorbeeld een kunstwerk, geschreven teksten, een foto of bijvoorbeeld een logo krijgt de maker hierover auteursrecht. Hiervoor moet het werk wel voldoende origineel zijn en mag het niet te veel lijken op een bestaand werk. Het auteursrecht beschermd makers ervoor dat andere dit werk niet mogen openbaar maken of het mogen verveelvoudigen zonder toestemming van de maker.
Persoonlijkheidsrechten
Onder het auteursrecht valt ook het persoonlijkheidsrecht, het recht wat ervoor zorgt dat de ontwerpen die de grafisch ontwerper heeft gemaakt niet zomaar mogen worden aangepast en het recht de naam van de ontwerper te vermelden bij het ontwerp. De persoonlijkheidsrechten zijn niet aan iemand anders over te dragen, ook al zijn bijvoorbeeld de auteursrechten wel aan de opdrachtgever overgedragen. Er kunnen wel afspraken gemaakt worden over dat de naam van de auteur niet genoemd hoeft te worden, maar het werk mag dan weer niet onder een andere naam uitgebracht worden.
Auteursrecht bij grafisch ontwerp
Het ontwerpen van een logo of andere grafische producten valt ook onder het auteursrecht. Dit betekend dat de grafisch ontwerper eigenaar blijft van de ontwerpen die zijn gemaakt in opdracht van een opdrachtgever. Het is niet gek om te denken dat wanneer je hebt betaald voor het logo, je hier ook het zeggenschap over hebt. Alleen is het betalen voor de opdracht niet voldoende om ook de auteursrechten te verwerven en zo dus zelf te mogen bepalen wanneer en hoe je het wilt aanpassen of dupliceren. Hoe je dit wel kunt doen, is door het maken van goede afspraken en deze schriftelijk vast te leggen.
In de praktijk
Wanneer je dus grafisch werk uitbesteed aan een ontwerper is het belangrijk om hierover goede afspraken te maken. Er kan namelijk gekozen worden om de auteursrechten over te dragen aan de opdrachtgever. Dit dient wel altijd schriftelijk te worden vastgesteld. Het is belangrijk dat hierin wordt omschreven van welke rechten afstand wordt gedaan. Een licentieovereenkomst is bijvoorbeeld ook een mogelijkheid, waarbij de auteursrechten bij de rechthebbende blijven en de licentienemer toestemming krijgt om het ontwerp op een bepaalde wijze te gebruiken. Het is daarbij wel belangrijk dat goed wordt omschreven voor welk soort gebruik en in welke omvang en voor hoelang de opdrachtgever toestemming krijgt om het ontwerp te gebruiken.
Er kan bijvoorbeeld worden afgesproken dat het ontwerp van een logo mag worden toegepast op een brochure die 1000 keer wordt afgedrukt, maar dat het logo niet mag worden aangepast door andere partijen. Het is belangrijk dat vooraf goed wordt nagedacht door zowel opdrachtgever als ontwerper waar de ontwerpen voor worden gebruikt, hoe vaak en op welke manier en dit goed vast te leggen met heldere afspraken zwart-op-wit.
Bronnen:
https://www.auteursrecht.nl/ik-ben-maker/Ontwerper
https://www.auteursrecht.nl/auteursrecht/Persoonlijkheidsrechten